Isırgan otu her iki yarım kürenin de ılıman kesimlerinde sıkça bulunan ve doğal ortamlarda yetişebilen yabani bir bitkidir. Yol, tarla kenarlarında, duvar diplerinde bulunur. yaklaşık 1 m. uzunluğundadır. Gövdesi dört köşemsidir ve yakıcı bir sıvı içeren kıl görünümlü borucuklarla kaplıdır.
Latince adı olan Urtica Dioica yakan anlamına gelen urere (bitkinin üzeri dokununca yakan ince tüylerle kaplı olduğundan) ve iki ev anlamına gelen dioica (bitki genellikle ya erkek veya dişi olarak iki çeşit çiçek verir)kelimelerinden türemiştir.
Geleneksel Kullanımı:
Isırgan otu antik çağlardan bu yana tedavi edici bir bitki olarak kullanıla gelmiştir. Yunan bilgin Dioskorides ve Galen ısırgan otunun idrar söktürücü ve ishal yapıcı ettkilerinden ve astma, plörezi ve karaciğer kökenli hastalıkların tedavisinde kullanımından bahsetmişlerdir. Yine Romalı tabiat bilgini Pliny hemostatik özelliklerini rapor etmiştir.
Geleneksel Afrika tıbbında burun kanamalarında enfiye şeklinde, aybaşı ve iç kanamaların tedavisinde, yanıklarda kullanılmıştır.Hindistan da uterin kanamalarda , cilt döküntülerinde, egzemalarda ve burun kanamalarında kullanılmaktadır. Kuzey Amerika yerlileri antiromatizmal ve doğumda yardımcı olarak kullanmışlardır.
Modern Kullanımı:
Almanyada diüretik etkisinden dolayı tıbbi çay olarak lisans almıştır. Yapma ilaçlarda romatizmal şikayetlerin azaltılması ve alt üriner sistemin iltihabi hastalıklarında kullanılmaktadır. Ayrıca Alman Hemopati uzmanları ısırgan otunu kurdeşen, uçuk, egzama, aşırı duyarlılık reaksiyonlarında kullanmaktadırlar.
Isırgan otunun allerjik rinit tedavisi, romatizmal şikayetler ve akut eklem romatizmasında kullanımı modern klinik çalışmalarla incelenmektedir.
Isırgan otu köklerinin benin prostat hipertrofisi tedavisinde kullanımı ile ilgili bir takım modern çalışmalar yapılmaktadır.
Isırgan otunun artrit ve romatizma gibi kronik enflamatuar hastalıkların tedavisi konusundaki etkisi günümüzde de kabul edilmektedir. Yapılan bir takım klinik çalışmalar ağrı ve eklem sertliklerini giderdiğini ve klasik antienflamatuar ilaçların etkisini arttırdığını kanıtlamaktadırlar.
Egzema ve diğer kronik deri hastalıklarında kullanılmaktadır.
Diüretik etkisinden dolayı yüksek tansiyonu düşürebilir.
Akupunktur tedavisinin etkisini arttırabilir.
Isırgan otu kökleri ile hazırlanan preperatlar benin prostat hipertrofisi ve diğer prostat hastalıklarında etkilidir.Hafif bir afrodizyak etki de bildirilmiştir.
İdrar yolu enfeksiyonlarında etkilidir.
Saman nezlesinde etkilidir.
Güçlü bir saç güçlendiricidir.Yıkama olarak kullanılırsa saçları ve saç derisini canlandırır.Kepeği önler.
Isırgan otu yaprakları histamin serotonin ve kolin gibi aminleri, formik asid, flavonoidler,uçucu yağlar, tanin içerirler. Bitkinin yakıcı etkisi histamin ve formik asidden kaynaklanmaktadır.
Isırgan otu yaprakları C vitamini ve kalsiyum, magnezyum, demir ve potasyum gibi mineralleri de içerirler. Bütün bu besleyici özellikleri ile yaraların iyileşmesinde vücudu kuvvetlendirici bir rol oynar.
Taze yapraklarının dalayıcı ve yakıcı etkisi yapraklar haşlandığında tamamen kaybolur ve çok besleyici bir yiyecek haline gelir.Bilinen bir yan etkisi yoktur.
Çay şeklinde , sulandırılarak, infizyon, dekoksiyon, infizyon şekillerinde, şampuan ve esans şeklinde kullanılabilir.
