Akdeniz denilince hemen çoğumuzun aklına deniz, güneş ve kumsallar gelmektedir. Yiyecekleri ve yemek alışkanlıklarının özellikleri ise pek bilinmemektedir. Oysa Akdeniz diyeti en sağlıklı beslenme şekillerinden biridir.
Akdeniz bölgesinde yaşayan insanların kronik hastalıklara daha az yakalanmaları ve ortalama yaşam sürelerinin daha uzun olması araştırmacıların ilgisini çekmiş ve yapılan bir takım deneysel çalışmalarla da bu bölgenin diyetsel alışkanlıklarının buna sebep olduğu kanıtlanmıştır. Temellerini Girit, Yunanistan ve Güney İtalya halkının yemek alışkanlıkları kalıplarından alan Akdeniz diyetinin kalp krizlerini önleyebildiği ve bazı kanser tiplerinin riskini azaltabildiği uzun yıllar süren çalışmalar sonucu ortaya çıkarılmıştır.
İlk kez 1950-60 lı yıllarda Amerikalıların da içinde olduğu 7 ülkeden 12000 erkeğin yaşam tarzları ve beslenme alışkanlıkları ile ilgili yapılan araştırmada Akdeniz diyeti ilgi çekmeye başlamıştır.
Bu araştırma Girit ve Yunanistan’ın bazı bölgelerinde yaşayan erkeklerde koroner kalp hastalığı görülme sıklığının oldukça düşük olduğunu göstermiştir. Yunanlı erkeklerde koroner kalp hastalığına bağlı erken ölüm oranı Amerikalı erkeklerden % 90 daha azdır. Yunanlı erkekler dünyada en uzun ortalama yaşam süresine sahip erkeklerdir.
Yapılan başka çalışmalarda Akdeniz diyeti ile beslenen koroner kalp hastalarında ikinci kalp krizi görülme riskinin % 70 azaldığını göstermektedir.
Bu beslenme alışkanlığı geleneksel olarak zeytin ekiminin yapıldığı İtalya’nın diğer bölgeleri, İspanya ve Portekizin bazı bölgeleri, Güney Fransa’nın bazı bölgeleri, özellikle Fas ve Tunus gibi Kuzey Afrika’nın bazı bölgeleri, Türkiye’nin bazı bölgeleri, Bazı Balkan ülkeleri, Lübnan ve Suriye gibi Ortadoğu ülkelerinde de yaygındır.
Nedir bu Akdeniz Diyetinin sırrı?
Akdeniz bölgesinde geleneksel olarak bol miktarda yeşil sebze ve meyve, fasulya, mercimek, bezelye gibi taneli sebzeler ve baklagillerin bütün türleri yetişmektedir. Kırmızı et seyrek yenir ve mandıra ürünleri fazla yağlı değildir. Diğer yağ tipleri yerine zeytinyağı kullanılmaktadır.
Akdeniz Diyetinin Temelleri:
| Ayda Birkaç Kez: | Kırmızı Etler. ( aylık 350-450 gr) | |
| Ilımlı miktarlarda Balık (kümes hayvanlarından daha fazla yararlı) | ||
| Haftalık | Ilımlı miktarlarda kümes hayvanları | |
| 4 taneye kadar yumurta | ||
| Ilımlı miktarlarda peynir ve yoğurt ( az yağlı veya yağsız tipleri) | ||
| Bol miktarda taze meyve sebze, hububatlar, baklagiller, tohum cinsi yiyecekler ve kuruyemişler. | ||
| Günlük | Diğer yağlar yerine en önemli yağ olarak az miktarlarda zeytinyağı. | |
| Yemeklerle birlikte ılımlı miktarlarda, örneğin erkekler için günde iki, kadınlar için günde bir kadeh kırmızı şarap. | ||
| Ekmek, makarna, pirinç, bulgur, kuskus, patates vs. |
Ayrıca günlük fiziksel aktivite ve günlük 6 bardak su.
Bunların dışında sarmısak, bazı yeşillikler ve otlarda Akdeniz Diyetinin temel besinleri olabilirler ancak bunlar hakkında yeterli araştırma yapılmamıştır.
