Su çiçeği veya tıbbi adı ile varicella hastalığı öksürükle atılan salgılar, ciltte oluşan kabarcıkların içerisindeki sıvı ile temas veya hava yolu ile bulaşabilmektedir. Çocuklarda genellikle hafif geçer ve tedaviye gereksinim olmadan kendiliğinden geçer. Kuluçka süresi 10-12 gün olup, ciltteki döküntüler ortaya çıkmadan 1-2 gün önce bulaşıcılık başlamaktadır. Hastalık ateş, yorgunluk, halsizlik ve kas ağrıları gibi belirtilerlerle başlar ve birkaç sonra döküntüler ortaya çıkar. Ciltteki döküntüler su dolu kabarcıklar şeklinde olup; karın, yüz, yutak ve kafa derisinde görülebilir. Bu kabarcıklar 2-3 gün içerisinde açılır ve 6-10 gün sonra solmaya başlar. Nadiren bu döküntülerde iltihaplanma, zatüre, eklem iltihabı, böbrek iltihabı ve böbreküstü bezi yetmezliği gibi ciddi sorunlara yol açabilir. Yine nadiren göz ve beyini tutarak yaşamsal tehlikelere neden olabilir.
Gebelerde karşılaşılabilecek en önemli sorunlardan birisi zatüredir. Tedavi edilmediği takdirde %40 ve tedavi edilen hastaların ise %15’inde hastalık ölümle sonuçlanabilmektedir. Bu nedenle öksürük, solunum sıkıntısı, ateş ve sık soluk alma gibi belirtileri olan hemen tedaviye başlanmalıdır. Zatüre genellikle döküntülerin ortaya çıkmasından 1 hafta sonra görülmektedir. Tedavide Acyclovir kullanılmaktadır.
Bebekte Nelere Yol Açabilir?
Su çiçeği özellikle gebeliğin 8 ile 20. haftaları arasında geçirildiği zaman bebeği etkileme şansı artmaktadır. Genel olarak bakıldığında gebelikte su çiçeği geçirildiği zaman bebeğin etkilenme şansı %2’dir. Bebekte ciltte nedbe dokusu, katarakt gibi göz anomalileri, gözlerin küçük olması, körlük, beyin hücrelerinde azalma ve zeka geriliğine neden olabilir.
Yenidoğan Bebekte Görülebilecek Sorunlar
Doğumdan önceki iki hafta içerisinde hastalık geçirilmişse, yenidoğan bebekte de enfeksiyon görülebilir.Yenidoğan ndöneminde hastalık genellikle daha şiddetli seyreder, iç organlara yayıldığı zaman bebeklerin %25’inde ölüme neden olabilmektedir.
Tanı
Tanı genellikle direk muayenede döküntülerin görülmesi ile konulabilir. Ayrıca İgG ve İgM antikorlarına bakılarak tanı konulabilir. Belirtiler başladıktan 3 gün sonra kanda İgM ve 7 gün sonra İgM pozitifleşir. Hastalığın bebeğe bulaşıp bulaşmadığı amnion sıvısı veya bebeğin kordonundan alınan kan örneği ile saptanabilir.
Tedavi
Enfeksiyonu geçiren hastalarda yakınmaların azaltılması ve döküntülerin çabuk iyileşmesi için Acyclovir verilebilir, ancak zatüre gibi ciddi sorunu olmayan hastalarda hiçbir tedavi verilmeyebilir
Zatüre gibi ciddi sorunlar varsa tedaviye hemen başlanmalıdır.
Hasta Biri İle Temas Durumunda Ne Yapılmalıdır?
Eğer gebe kadın hastalığı daha önce geçirmişse korkmasına gerek yoktur, tekrar enfeksiyon görülmez ve bebeğe bulaşması sözkonusu değildir. Hasta daha önce geçirmediyse veya bu konuda bilgisi yoksa kan tetkiki ile durum teyid edilebilir. Daha önce geçirmediği kanıtlana gebelere temastan sonraki ilk 96 saat içerisinde, ancak tercihen ilk 48 saat içerisinde su çiçeği immünoglobulini (VZIG) yapılmalıdır. İmmünoglobulin annede enfeksiyon şiddetini azaltmakla birlikte, hastalığın bebeğe geçişini azalttığına dair veri bulunmamaktadır.
Yenidoğan Bebekte Ne Yapılmalıdır?
Annenin doğumdan 4 gün önce veya 2 gün sonrasında enfeksiyon geçirmesi durumunda bebeğe immünglobulin verilmeli ve Acyclovir tedavisine başlanmalıdır.
Gebelikten Önce Neler Yapılabilir?
Üreme çağındaki kadınlar daha önce enfeksiyonu geçirmemişlerse aşı önerilmektedir. Aşının koruyuculuğu /82 olup, aşı yapıldıktan sonra en az 1 ay süre ile gebe kalınmaması önerilmektedir. Bu dönemde istemeyerek gebe kalan hastalarda bebekte bir anomaliye rastlanmamıştır.
